Uzun zaman idi ki, Rusiyanın Ermənistana satdığı mavi qazın qiymətini qaldıracağı barədə məlumatlar var idi. Artıq bu il aprelin 1-dən etibarən Rusiyanın "Qazprom" şirkəti 1000 kubmetr qazı Ermənistana 180 dollar əvəzinə, 240 dollara satır.
Ermənistanın qazla təchiz edilməsi ilə məşğul
olan inhisarçı "Armrosqazprom" (Ermənistan-Rusiya Qaz Sənayesi)
şirkəti isə istehlakçılar üçün təbii qazın qiymətini 64% artırmaq
təklifi ilə Ermənistan İctimai Xidmətlərin Nizamlanması üzrə
Komissiyasına müraciət edib. Şirkətin təklifi qəbul olunarsa, qazın
qiyməti hal hazırda 1000 kubmetr üçün 132 min dramdan (təxminən 318
dollar) 221 min dramadədək artacaq. Bundan başqa, "Armrosqazprom"
qaz təchizatı xidmətlərinin də qiymətlərini artırmaq istəyir.
Təhlilçilərə görə, qazın qiymətinin 64% artması təbii qazdan
istifadə edən təxminən 640 min Ermənistan ailəsinin sosial
vəziyyətinə mənfi təsir edəcək. Artıq bununla əlaqədar Ermənistanda
sosial nazarızıçılıq başlayıb. "Armrosqazprom" şirkəti tərəfindən
qazın qiymətinin artırılması nəticəsində bütün əsas istehlak
mallarının, o cümlədən, çörək məmulatlarının, nəqliyyatın, elektrik
enerjinin və s. qiymətləri kəskin şəkildə artacağı bildirilir. Belə
bir qorxulu fikirlər də var ki, qiymət artımına görə, alternativ
yanacaq kimi, əhalinin kasıb təbəqəsi ağacların kəsilməsinə üz
tutacaq. Həmçinin, erməni işbazlarının odun biznesini
genişləndirəcəyi də şübhə doğurmur. Bu zaman odun mənbəyi kimi
işğal altında olan Azərbaycan ərazilərindəki meşə massivlərindən
istifadə olunacağı gözlənir. Bu isə Ermənistanın növbəti ekoloji
terroru olacaq.
"Həmişəki kimi beynəlxalq təşkilatlara
müraciət olunacaq"
Məsələ ilə bağlı Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin mətbuat
xidmətinin rəhbəri İradə İbrahimova bildirdi ki, həmin ərazilər
işğal olunmuş ərazilərdir: "Belə bir vəziyyətdə bizim yeganə çıxış
yolumuz var. Ermənistanın bu cür hərəkətləri qanunsuz olduğuna
görə, bununla bağlı həmişəki kimi beynəlxalq təşkilatlara müraciət
olunacaq".
"Ən böyük təhlükə Dağlıq Qarabağ ərazisindən kənarda olan
işğal edilmiş ərazilərimizdədir"
Yaşıllar Partiyasının sədri, politoloq Mayis Gülalıyevin sözlərinə
görə, ermənilərin meşə massivlərimizə hücumu gələcəkdə ətraf mühitə
ciddi zərər vura bilər: "Xüsusi ilə elə meşə massivləri qırıla
bilər ki, onlar Ermənistanın özünün torpaqları deyillər. Belə olan
halda aydın məsələdir ki, onlar həmin ərazilərdən enerji təminatını
həyata keçirmək üçün meşə zolaqlarından istifadə edə bilərlər.
Söhbət, təkcə Dağlıq Qarabağ ərazisindən getmir. Xüsusilə də ondan
kənar işğal olunmuş ərazilərdə bu problemin olma ehtimalı böyükdür.
Çünki Qarabağ ərazisində müəyyən qədər "idarəetmə" qurulub. Bu
"idarəetmə" müəyyən dərəcədə həmin əraziyə nəzarət edir. Həmin
"idarəetmə" vasitəsi ilə meşə massivlərinə müəyyən qulluq göstərilə
bilər. Ən böyük təhlükə Dağlıq Qarabağ ərazisindən kənarda olan
işğal edilmiş ərazilərimizdədir. Bu, Kəlbəcər, Laçın, Qubadlı,
Zəngilan ərazilərində olan meşə massivləridir ki, onların məhv
edilməsi açıq-aşkardır".
Mayis Gülalıyev bildirdi ki, biz bir partiya olaraq mütəmadi olaraq bu məsələləri müxtəlif tədbirlərdə Avropa Yaşıllar Partiyası qarşısında qaldırırıq: "Azərbaycanda ümumiyyətlə, meşə massivi az idi. Sovet vaxtı Azərbaycan ərazisinin 11% -i meşə massivi idi. Gürcüstanda isə 75%-dir. İşğal altındakı zonalar Azərbaycanın ən münbit və ən yaşıl zonalarındandır. Bu 11 % - in əsas hissəsi işğal olunmuş ərazilərə düşür. Biz bu məsələləri beynəlxalq qurumlar qarşısında qaldırmalıyıq. Müəyyən monitorinq qrupları yaradılmalıdır. Heç olmasa, ATƏT xətti ilə yaşıl zonaların monitorinqi keçirilməlidir. Çünki, meşə massivlərinin məhvi, həm də su mənbələrinin, gələcəkdə həmin ərazilərdə təbii yaşayış standartlarının məhvi, torpağın münbitliyinin itirilməsi deməkdir".
"Əgər hökumətimiz peyk vasitəsi ilə Qarabağ
ərazisinin üzərində monitorinqi həyata keçirəcəksə, müəyyən
arqumentləri əldə edə biləcəyik"
Hüquqşünas və ekoloq Samir İsayevin sözlərinə görə, ümumiyyətlə, bu
məsələ birinci dəfə deyil: "Bizim hökumət bunu dəfələrlə beynəlxalq
təşkilatlarda qaldırıb. Ermənistan sənaye üsulu ilə emal olunmuş
ağac materialları ixrac edən bir ölkədir. Bir neçə ildir ki, onlar
artan tempdə ağac materiallarını ixrac edirlər. Dəfələrlə bu
məsələni qaldırımışıq ki, Ermənistanın ərazisində bu qədər ağac
materialları varmı? Sözsüz ki, Ermənistan müəyyən qədər dağlıq
ərazidə yerləşir. Amma əsas məsələ odur ki, Ermənistan ixrac etdiyi
ağac materiallarını Dağlıq Qarabağdakı meşələrin hesabına həyata
keçirir. Söz ki, hazırda qazın qiymətinin qalxması Qarabağ
meşələrinə təsirsiz ötüşməyəcək. Qarabağ meşələrinin ciddi
monitorinqinə başlamaq lazımdır. Hazırda Azərbaycan hökuməti işğal
altında olan su anbarlarının ətraf mühitə vuracaq ziyanlara qarşı
addımlar atır. Meşə yanğınları da hər yayda olur. Meşələrin
qırılması məsələsi isə istisna olunmur. Sadəcə olaraq, Azərbaycanın
bu meşələrin qırılmasına nəzarəti məhduddur. Çox ciddi monitorinq
mexanizmi qurulmalıdır. Bunu da meşələri görmədən həyata keçirmək
mümkün deyil. Hazırki vəziyyətdə Azərbaycan Ermənistanla olan
hansısa münasibətdən imtina edib. Yəni, bizim həmin meşələri
monitorinq etmək imkanımız yoxdu. Beynəlxalq monitorinq
səviyyəsində isə BMT və ATƏT bu məsələlərdə hər iki ölkəyə
əməkdaşlıq etməyi tövsiyə edirlər. Bu isə alınan bir iş deyil.
Üstün tərəfimiz odur ki, artıq bizim kosmik peykimiz havadadır. Hər
bir rabitə peykində də müəyyən məlumat toplamaq üçün avadanlıqlar
olur. Əgər hökumətimiz bu imkanlardan istifadə edəcəksə, peyk
vasitəsi ilə Qarabağ ərazisinin üzərində monitorinqi həyata
keçirəcəksə, müəyyən arqumentləri əldə edə biləcəyik. Əks təqdirdə
bizimki ancaq ehtimallara əsaslanacaq".