İqtisadi inkişafın yeni mərhələsini yaşayan Azərbaycanın dünya
iqtisadiyyatına inteqrasiyası uğurla davam etdirilir. Son illər
Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə ölkəmizdə həyata keçirilən
kompleks tədbirlər Azərbaycanı yeni inkişaf yoluna çıxarıb.
Yüksəliş dövrünü yaşayan dövlətimiz təkcə Cənubi Qafqazda deyil,
bütün post-sovet məkanında ən aparıcı dövlətlərdən birinə çevrilib.
Müstəqil Dövlətlər Birliyi və beynəlxalq maliyyə institutlarının
hesabatlarında qeyd olunur ki, cari ilin ilk rübü üzrə ən yüksək
göstəricilər respublikamızda qeydə alınıb. Ümumilikdə bu il sosial
və iqtisadi sferalarda dinamik inkişafın geniş vüsət alması fonunda
dünya iqtisadi böhranının respublikamıza təsirini məhdudlaşdırmaq
mümkün olacaq.
Ümummilli lider Heydər Əliyevin müəyyənləşdirdiyi inkişaf
strategiyasının Prezident İlham Əliyev tərəfindən qətiyyətlə davam
etdirilməsi son illər iqtisadiyyatın bütün sahələrində böyük
nailiyyətlərin əldə olunmasını, həmçinin makroiqtisadi sabitliyin
möhkəmləndirilməsini və tarazlı iqtisadi inkişafı təmin edib.
"Azərbaycan Respublikası regionlarının 2004-2008-ci illərdə
sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı"nın icrası nəticəsində
Azərbaycanın bütün iqtisadi potensialı tam hərəkətə gətirildi. Ölkə
başçısı tərəfindən təsdiq olunan Dövlət Proqramı ayrı-ayrı
rayonlarda iqtisadiyyatın inkişafını sürətləndirməklə yanaşı,
dövlət siyasətinin və dəstəyinin əsas istiqamətlərini də müəyyən
etdi. Proqram çərçivəsində görülən işlərin nəticəsi olaraq
Azərbaycanda əlverişli investisiya mühiti yaradıldı.
Dövlət başçısı İlham Əliyevin 14 aprel 2009-cu il tarixdə
"Azərbaycan Respublikası regionlarının 2009-2013-cü illərdə
sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı"nın təsdiq edilməsi
haqqında imzaladığı Fərman isə mövcud potensialdan daha səmərəli
istifadə etməklə bölgələrdə sənayenin, kənd təsərrüfatının və
qeyri-neft sektorunun bütün sahələrinin inkişafını daha da
sürətləndirməyə əhəmiyyətli baza yaradır. Belə ki, yeni Dövlət
Proqramı sahibkarlara dəstək olmaq və əhalinin yaşayış səviyyəsini
daha da yaxşılaşdırmaqla yoxsulluq probleminin həllinə nail olmağa
xidmət edəcək.
Qeyd etmək lazımdır ki, regionların sosial-iqtisadi inkişafını daim
diqqət mərkəzində saxlayan Prezident İlham Əliyev əvvəlki Dövlət
Proqramının icrasına bilavasitə nəzarət etmək məqsədilə bu müddət
ərzində regionlara 50-dən artıq səfər edib. Hər bir səfər də öz
növbəsində yeni müəssisənin istifadəyə verilməsi və ya təməlinin
qoyulması ilə əlamətdar olub. Ölkə başçısı Dövlət Proqramının
icrası ilə yerindəcə tanış olub, bu səfərlərin nəticəsi olaraq
ayrı-ayrı bölgələrin sosial-iqtisadi inkişafının
sürətləndirilməsinə dair əlavə tədbirlər barədə çoxsaylı Sərəncam
imzalayıb.
Abadlaşan, yeniləşən Siyəzən...
Ölkəmizdəki sosial-iqtisadi inkişaf Siyəzən rayonunda da öz əksini
tapıb. Belə ki, cari ilin birinci rübündə rayonda iqtisadi inkişafı
xarakterizə edən əsas makroiqtisadi göstərici - ümumi daxili məhsul
istehsalı əvvəlki illə müqayisədə 12,5 faiz artıb. ÜDM-də
qeyri-dövlət sektorunun xüsusi çəkisi isə 76,9 faiz təşkil edib.
Rayonda iqtisadiyyatın əsas sahələri üzrə istehsalın 66,1 faizi
kənd təsərrüfatının, 17,4 faizi sənayenin, 16,5 faizi isə digər
sektorların payına düşüb.
Azərbaycan Prezidentinin 2005-ci il 3 avqust tarixli Sərəncamı ilə
Siyəzən Kondensator zavodu "Siyəzən Sənaye-Cihaz" ASC-yə, Böyük
Həmyə Şərab Emalı zavodu isə "Siyəzən - Şərab" ASC-yə çevrilərək
fəaliyyətə başlayıb.
Ötən il Siyəzən şəhərinin girişində Ümummilli lider Heydər Əliyevin
adını daşıyan parkın tikintisinə başlanıb, ulu öndərin möhtəşəm
abidəsi ucaldılıb, Heydər Əliyev Muzeyinin tikintisi və
eksponatlarla təmin olunması başa çatdırılıb. Bu ərazidə 5500
kvadrat metr yaşıllıq örtüyü salınıb, 6000-dən çox dekorativ ağac,
işıqlanma sistemi qurulub və geniş abadlıq işləri aparılıb. Şəhərin
Heydər Əliyevin adını daşıyan küçəsində işıqlanma sistemi tamamilə
müasir tələblərə uyğun olaraq yenidən qurulub. Bu küçədə 4000 metr
uzunluğunda məhəccərli hasar tikilib, bir sıra yerlərdə piyada
yollarına tamet döşənib. Küçədəki ictimai binaların dam
örtüklərinin dəyişdirilməsi və fasadlarının əsaslı təmiri, mərkəzi
yolda şəhərin arxitekturasına xələl gətirən obyektlərin sökülməsi
və digərlərinin yenidən qurulması işləri davam etdirilir.
Rayonda fəaliyyət göstərən və qəza təhlükəsi qarşısında qalan
Mədəniyyət Sarayı da əsaslı təmir olunaraq istifadəyə verilib.
Sarayın ətrafında 1700 kvadrat metr yeni yaşıllıq örtüyü salınıb.
Dahi Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvinin heykəlinin postamentinə
yeni mərmər üzlük düzülüb və ərazi tamamilə abadlaşdırılıb. Şəhər
istirahət və mədəniyyət parkı genişləndirilib və ətrafına dekorativ
hasar çəkilib.
Rayon İcra Hakimiyyətinin inzibati binasının dam örtüyü
dəyişdirilib, həyətində və ətraf ərazidə 3500-dən artıq dekorativ
ağac və kol əkilib. 2008-ci il ərzində ümumilikdə bütün maliyyə
mənbələri hesabına 4,327 min manatdan artıq yol təmir-tikintisi və
abadlıq işləri görülüb.
Gil-gilçay stansiya əsas məktəbi üçün 260 şagird yerlik müasir
məktəb binası, Notariat kontoru və Qeydiyyat şöbəsi, Rayon
Prokurorluğu, Qazma Ekspedisiyası üçün yeni müasir tipli binalar
tikilərək istifadəyə verilib. Qarabağ müharibəsi əlilləri və şəhid
ailələri üçün bütün kommunikasiya və istilik sistemi ilə təchiz
olunan 16 mənzilli bina tikilərək vətəndaşların istifadəsinə
verilib. Siyəzən şəhərində 640 şagird yerlik yeni məktəb binası isə
istismara hazır vəziyyətdədir.
Telekommunikasiya Qovşağı və Rayon Maliyyə Şöbəsi üçün tikilən
inzibati binalarda son tamamlama işləri aparılır. Baytarlıq və
Statistika idarələri üçün tikilən inzibati binalarda, eləcə də
Eynibulaq kəndində 220 şagird yerlik məktəb binasında, Uşaq
incəsənət və yaradıcılıq məktəbində tikinti quraşdırma işləri davam
etdirilir.
Rayon büdcəsi hesabına Babək, H.Talıbov, T.İsmayılov küçələrinə və
ictimai binaların həyətlərinə, şəhər qəbiristanlığına gedən yollara
ümumilikdə 25012 kvadrat metr həcmində asvalt örtüyü döşənərək
təmir işləri aparılıb.
Şəhərin içməli su ilə təminatını yaxşılaşdırmaq məqsədilə 1-ci Bakı
Su kəməri üzərindəki nasosxana yenidən qurulub və 2 ədəd daha güclü
yeni nasos quraşdırılaraq istismara buraxılıb. Ötən müddət ərzində
şəhərin T.İsmayılov və H.Talıbov küçələrindəki çoxmərtəbəli yaşayış
binalarının zirzəmiləri uzun illər yığılıb qalmış çirkab sulardan
təmizlənib, kanalizasiya və digər kommunikasiya xətləri təmir
edilib. Bundan başqa, ATS olmayan kəndlərdə, "Delta-telekom"un 14
ədəd peyk rabitə avadanlığı quraşdırılıb.
Rayonun iqtisadiyyatının əsasını neft-qazçıxarma sahəsi təşkil
edir
Siyəzən rayonu üzrə ümumi məhsul istehsalında qeyri-dövlət
sektorunun xüsusi çəkisi 22,6 faiz təşkil edib. Bu, özünü əsasən
rayonda quşçuluğun sürətli inkişafı sahəsində göstərib.
Sahibkarlığın inkişafına köməklik göstərilməsi ilə əlaqədar rayonda
"Siyəzən-Biznes İnkişaf Mərkəzi" fəaliyyət göstərir. Mərkəz
mütəmadi olaraq yerli sahibkarlar üçün müxtəlif seminarlar keçirib,
onlara marketinq, biznes planlarının tərtib edilməsi, internetdən
istifadə etməklə informasiya əldə edilməsi üzrə xidmətlər göstərib.
Rayonda ümumilikdə 930 sahibkarlıq subyekti qeydə alınıb. Onlardan
115-i hüquqi, 815-i fiziki şəxslərdir. Ötən il rayonda sahibkarlıq
fəaliyyəti ilə məşğul olanlara Sahibkarlığa Kömək Milli Fondu
tərəfindən qısamüddətli kreditlər verilib.
Rayonda iqtisadi və sosial inkişafı əks etdirən makroiqtisadi
göstərici, əsas sahələr üzrə ümumi məhsul istehsalı 307,1 milyon
manat olmaqla əvvəlki illə müqayisədə 4 dəfə artıb. Rayonda 15,365
min manatlıq sənaye məhsulu istehsal edilib.
Rayonun iqtisadiyyatının əsasını təşkil edən neft-qazçıxarma
sahəsində 48,534 ton neft, 10,755 min m3 qaz hasil edilərək dövlətə
təhvil verilib.
Siyəzən Rayon Əhalinin Sosial Müdafiəsi Mərkəzində 2008-ci ildə
ünvanlı sosial yardım almaq məqsədilə 350 ailə sorğu anketi
doldurub ki, onlardan 234-nə yardım təyin olunub. Mərkəzdən
müavinət alan 960 nəfərin müavinəti artırılıb. Qeyd edək ki,
hazırda rayonda 1090 nəfər sosial müavinət alır. Rayon üzrə əmək
pensiyaçılarının sayı 2008-ci ilin sonuna 4701 nəfər olub. Əhalinin
məşğulluq məsələləri, rayonda fəaliyyət göstərən idarə və
müəssisələrdə müvafiq işlə təmin olunmaları hər zaman diqqət
mərkəzində saxlanılıb. Təkcə son ildə rayon Məşğulluq Mərkəzinə 313
nəfər işaxtaran müraciət edib ki, onlardan 250-si işlə təmin
olunub.
Ötən ilin yanvar-dekabr aylarında iqtisadi sahədə çalışan əhalinin
ümumi sayından 44,4 faizi muzdla işləyənlər olub. Muzdla
işləyənlərin orta aylıq əməkhaqqı əvvəlki illə müqayisədə 32,2 faiz
çox olub. 2009-cu ilin yanvar-mart aylarında isə rayon
iqtisadiyyatında məşğul əhalinin ümumi sayından 6745 nəfəri muzdla
işləyib. İqtisadi fəallığın nəticəsi olaraq rayonda 6 yeni müəssisə
qeydiyyatdan keçərək fəaliyyətə başlayıb. Dövlət Proqramı qəbul
edildikdən sonra 1327, o cümlədən, keçən il 80 daimi iş yeri
yaradılıb.
Rayon ərazisində əhalinin və iqtisadiyyatın bütün sahələrini
elektrik enerjisi ilə Siyəzən Elektrik Şəbəkəsi təmin edir. Şəbəkə
tərəfindən ilboyu 93,455 min kvt saat, o cümlədən əhaliyə 16,901
min kvt saat elektrik enerjisi ötürülüb. Satılmış enerjinin
dəyərinin 91 faizi, o cümlədən, əhaliyə satılan enerjinin 82,2
faizi toplanaraq təhvil verilib. Rayon Qaz İstismar İdarəsi
tərəfindən isə ötən il ərzində 33,501 min kubmetr, o cümlədən
əhaliyə 18,964 min kubmetr təbii qaz istehlak edilib. Satılmış
qazın dəyərinin 79,3 faizi, o cümlədən, əhalidən 65,8 faizi
toplanaraq təhvil verilib. Əhalinin təbii qaz təminatı daim diqqət
mərkəzində saxlanılır və Qaz İstismar İdarəsi tərəfindən bu
istiqamətdə müəyyən işlər görülüb. Ümumilikdə qeyd etmək lazımdır
ki, rayon əhalisinin elektrik enerjisi, qaz, içməli su ilə
təminatının yaxşılaşdırılması və əhali tərfindən ödəniş
vəziyyətinin yaxşılaşdırılmasının vacibliyini nəzərə alaraq Rayon
İcra Hakimiyyəti başçısının rəhbərliyi altında yaradılan qərargahın
mütəmadi keçirilən iclaslarında qarşıya çıxan problemlər
araşdırılır və aradan qaldırılır.
Analitik qrup